Dziś przygotowałem dla Ciebie w formie krótkiego podsumowania kilka najważniejszych faktów dotyczących regulacji stanu prawnego nieruchomości nabytej wskutek spadkobrania.

Nie przeciągam zatem wstępu i od razu przechodzę do rzeczy!

1. Spadkobiercy to nowi właściciele nieruchomości już od chwili śmierci spadkodawcy

W typowej sytuacji po śmierci właściciela nieruchomości do spadku po nim zostają powołani jego spadkobiercy – najczęściej osoby z grona najbliższej rodziny.

Jeśli spadkobierców jest kilkoro – co jest dość powszechnie spotykane – to czekają ich dwa zasadnicze etapy czynności spadkowych:

a) stwierdzenie nabycia spadku w sądzie lub notarialne poświadczenie dziedziczenia (do wyboru)

b) dział spadku

Pierwszy z tych etapów to formalne ustalenie grona wszystkich spadkobierców. Chociaż spadkobiercy stają się następcami spadkodawcy już w chwili śmierci, to jednak aby ten fakt udokumentować, muszą wziąć udział w jednym z postępowań spadkowych. W efekcie, ich prawa do spadku zostaną urzędowo poświadczone.

Drugi etap dotyczy tylko sytuacji, gdy liczba spadkobierców jest większa niż 1. W takim wypadku, spadkobiercy powinni podzielić się poszczególnymi składnikami spadku lub stosownie rozliczyć się. Temu właśnie służy dział spadku.

2. Podatek od spadków i wpis do księgi wieczystej

Spadkobiercy zobowiązani są rozliczyć się z podatku od spadków i darowizn, zasadniczo w terminie miesiąca od udokumentowania spadkobrania.

Jeśli dziedziczysz po jednym ze swoich najbliższych krewnych, to będziesz mógł skorzystać ze zwolnienia od tego podatku. W takiej sytuacji i tak musisz złożyć formularz, który pozwoli Ci na skorzystanie ze zwolnienia.

W zależności od szczegółów konkretnej sytuacji i decyzji spadkobierców można ich prawa ujawnić w księdze wieczystej:

a) albo po stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialnym poświadczeniu dziedziczenia- wtedy często będzie to wiązało się z pozostawieniem nieruchomości we współwłasności

b) albo dopiero po dziale spadku, gdy nieruchomość ma już jednego właściciela, który rozliczył się z resztą spadkobierców lub nieruchomości zostały podzielone stosownie do decyzji spadkobierców.

Życie przynosi również rozwiązania niestandardowe. Niedawno prowadziłem sprawę spadkową, w której część odziedziczonych nieruchomości pozostawiono we współwłasności, a drugą część (znacznie bardziej atrakcyjną inwestycyjnie) objęto działem spadku.

W efekcie wpisy do ksiąg nieruchomości wchodzących w skład spadku diametralnie się różnią. Część nieruchomości ma dziś 9 współwłaścicieli rozproszonych po Polsce, a pozostała część ma już jednego właściciela, który prężnie i ambitnie tam gospodarzy.

3. Od czego zacząć sprawę nieruchomości spadkowej?

Jeśli udajesz się do prawnika (lub chcesz samodzielnie uporządkować sprawy nabytego przez siebie spadku), koniecznie zacznij od zgromadzenia podstawowych informacji i dokumentów:

• odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy (dokumentów z USC będziesz prawdopodobnie potrzebował więcej, ale ten jeden wystarczy na początek)
• numery ksiąg wieczystych – jeśli ich nie znasz, to sprawdź czy w dokumentach spadkodawcy zachowały się akty notarialne dotyczące jego nieruchomości – tam zawsze powoływane są numery ksiąg
• zorientuj się co wchodziło w skład spadku, a w szczególności jakie długi (kredyty?) miał spadkodawca – to kluczowe dla przyjęcia właściwej i bezpiecznej dla Ciebie strategii działań

Bardzo ważne! Naprawdę: nie bagatelizuj tej ostatniej kwestii.
Niekiedy spadek, w którym na pierwszy rzut oka widzisz tylko atrakcyjną posiadłość ziemską, może okazać się początkiem bardzo poważnych kłopotów. Najłatwiej uniknąć problemów, jeśli nie będziesz zwlekł z wizytą u fachowca.